Yüksek Basınç Pompası Nedir? Arızası Nasıl Anlaşılır?

Dizel motorlar ile benzinli motorlar, kullandıkları yakıt tipini yakma ve ondan enerji elde etme yöntemi olarak farklıdırlar. Dizel yakıtı, benzin gibi tutuşma ile yakılamaz. Bir enjektör yardımı ile yüksek basınçta sıkıştırılmış hava içerisine püskürtülür ve yanma gerçekleştirilir.

Hava basıncının artışını silindirler sağlar. Dizel yakıtının basıncını arttıran eleman ise yüksek yakıt pompasıdır.

En temel görevi yakıt pompasından gelen yakıt basıncını (4-8 bar), 250-2500 bar seviyelerine çıkarmaktır.  Genel olarak iki tip yüksek basınç  pompası bulunur. Radyal tip ve eksenel tip.

Radyal tip pompalarda, merkezde eksantrik dönen bir mil ve bu milin etrafına yıldız gibi 120 derecede yerleştirilmiş yaylı piston bulunur. Hareketini krank milinden alan eksantrik mil dönerek pistonları sıkıştırır ve yakıt bu şekilde basınçlandırılış olur. Debisi oldukça yüksek bu sistemde basınçlar nispeten küçük olur.

Eksenel tip pompalarda ise, merkezde kam şeklinde bir yuva içerisinde hareketli  itici makaraların karşısında pistonlar bulunur. Bu kam mekanizmasında hareket eden makara, karşı pistonu ittirecek bir yol takip eder. Böylece merkezdeki yakıt basınçlandırılarak gönderilmiş olur. Eksenel pompanın aksine debi düşük basınçlar ise oldukça yüksektir.

Yüksek basınç altındaki yakıt, basınç boruları ile enjektöre gönderilir. Kimi pompalar yakıt zamanını da ayarlamakla görevlendirilir ve ECU denilen aracın beyni ile yönetilir. Beyine bağlı basınç ve sıcaklık sensörlerinden bilgi almaktadır.

Arıza yapmış bir yakıt pompası, yakıtı istenen düzeyde basınçlandıramaz ve araç yanma işlemini yerine getiremez. Bu da silindir çalışma zamanlarını sekteye uğratır ve aracın kesikli çalışmasına, normalden fazla gürültü çıkarmasına sebep olur.

Ayrıca bir arıza durumunda araç yakıt yerine yağ yakmaya başlar ve egzozdan beyaz dumanlar çıkar. Motor yağında da dizel yakıt kokusu oluşur. Bu gibi durumlarda derhal yetkili servise gidilmesi tavsiye edilir.