Motor Yatak Sarması Nedir? Neden Olur?

Yaşadığımız Dünya üzerinde, doğal şartlar altında sürtünmesiz ortamlara rastlanmaz. Mutlaka hava ya da başka nesnelerin oluşturduğu sürtünmeler ile karşı karşıya kalırız. Özellikle birbiri içerisinde hareket eden parçalara etki eden sürtünmeler, malzemeler üzerinde çok değişik etkilere sebep olabilir. Araçların motorları da ağır ısı stresinde yüksek hassasiyette çalışır ve bazı sebeplerden dolayı motor parçaları yıpranır ve motor yatak sarması gerçekleşebilir. Peki bu neden olur? Cevabı yazının devamında…

Motor parçalarına baktığımızda en temel elemanlar; silindirler, biyel kolları, krank milleri, motor blokları en kısa sürede aklımıza gelen parçalardır. Bu parçalar birbirine bağlıdır ve motor çalıştığı süre boyunca sürekli yüksek hızlarda dönerler.

Özellikle mekanizma dilinde döner parçalar birbiri içerisinde çalıştırıldığında, sürtünmelerin oluşturabileceği etkilerde korunmak için dönen parçalar yataklanır.

Motor içerisinde silindir başları ve biyel kolları birbiri ile, biyel kolu da krank mili ile yataklanmıştır. Yataklama işleminde iki parça arasına, yüksek ısıya dayanıklı, sürtünme katsayısı düşük alaşımlı malzemeden yapılmış parçalar yerleştirilir. Bu parçalar motor hareket halindeyken sürekli bir yağ tabakası içerisinde çalışır ve birbirleriyle bağlantılı parçalar, temas etmeden sürtünmenin olumsuz etkilerinden korumuş olurlar.

Uzun süreler boyunca yağ değişimi yapılmamış ya da yağlama sisteminde problem olan araçlarda, birbiriyle çalışan parçalar düzgünce yağlanamaz. Yüksek devir hızlarında hareket eden parçalar zamanla birbirlerine sürter ve aşırı ısı üretir.

Fazla sürtünmeye maruz kalan parçalar birbirini aşındırır ve motordan aşırı bir gürültü çıkmaya başlar. Bu duruma motor yatak sarması denir. Eğer motor bu durumda çalıştırılmaya devam ederse parçalar aşırı ısıdan dolayı birbirine kaynar ve motor hareket edemez hale gelir. Bu aşamaya gelmeden derhal bir yetkili servise gidilip bakım yaptırılması gerekir.