Karınca Vites Nedir? Hangi Araçlarda Bulunur ?

Şanzımanlar genellikle manuel ve otomatik olarak bilinir. Fakat ağır vasıtalarda iş bu şekilde yürümüyor. O ağır aletleri daha emin adımlarla sağlıklı ilerlemesi için farklı vites tipleri kullanılır. Bunlardan birisi de karınca vitesdır. Yazı yazıda karınca şanzıman nedir, neye yarar ve hangi araçlarda bulunur, onları öğreneceğiz.

Karınca vites ağır vasıtalarda özellikle yük taşıyan araçlarda bulunur. Çok kısa oranlara sahip dişlilere verilen isimdir. Crawl Gear’dan türetilmiş bir isimdir ve sanırım daha uygun bir Türkçe karşılık bulunamazdı. Karınca’nın yavaş ama kararlı ilerleyişinden türetilmiştir. Şanzımana ek bir parça ile yapıldığı için yavru şanzıman ismi de verilmiştir. Hemen hemen tüm ağır vasıtalarda bulunmaktadır ve sürücüler tarafından aktif olarak kullanılmaktadır. Faydaları ise ağır vasıtaların yük altında standart 1. vites oranıyla dahi kalkış yapamadığı diklikte ve zorlukta yokuşlardan daha kısa oran sayesinde hız minimuma indirgenerek dişli torku maksimize edilir ve her koşulda motorun zorlanmaması sağlanır. Motor zorlanmaz fakat maksimum 2-3 km/s gibi süratler görebilir. Şanzıman mantığı ne kadar yüksek hız o kadar düşük güç orantısıyla ilerler. Bu mantıktan yola çıkılarak minimum hız maksimum tork gücü kanısına varabiliriz. Karınca dişliler araçlara maksimum torku sağlar. Kabaca ve atmasyon bir örnekle 1. Vites oranı 5.000 dersek ve elimizdeki motor gücü 200 bg 1000 nm tork olarak varsayıldığında beygir gücü bu durumda 5’e bölünür, tork oranı ise 5 ile çarpılır. Karınca dişlinin ise 20.000 gibi devasa bir orana sahip olduğunu düşünürsek elde edilen tork ile aşılamayacak güçlükte bir yol bulunmamaktadır. Tutunmanın sağlandığı her koşulda motor gücü yeterli gelecektir. Aynı şekilde kaygan zeminlerde tekerlek devri daha az olacağından dolayı daha kolay tutunma sağlar, aynı durum inişlerde de geçerlidir. Dik ve kaygan bir zeminde ağır yük ile inilecekse frenleme esnasında frenler ısınıp etkisiz hale gelebilir ve vasıtanın dengesini bozar. Karınca vites ile motor freni kullanılarak inildiği takdirde tutunma yine maksimum olacaktır. Yük taşımacılığı sektörünün vazgeçilmez bir ekipmanıdır karınca şanzıman.